Opis działalności P. Steinkellera i K. Wolickiego w powstawaniu żeglugi na Wiśle w Królestwie Polskim.

Dzieje wykorzystania śródlądowych dróg wodnych w naszym kraju doczekały się szeregu opracowań naukowych. Mają one jednak charakter głównie przyczynkarski. Brak jest kompleksowego opracowania tematu. Niebogata jest również literatura popularna w tym przedmiocie. Może więc niniejsza książeczka choć w części zaspokoi istniejące zapotrzebowanie na literaturę w zakresie polskiej żeglugi śródlądowej.

Jako uzupełnienie ciekawych publikacji Panów Janusza Fąfary, Mirka Rajskiego i Zbyszka Siedlarza związanych z „Trójkątem Trzech Cesarzy”, zamieszczam opracowanie o galarach i krypach, tradycyjnych statkach drewnianych budowanych metodą szkutniczą, wykorzystywanych głównie do spławu węgla z kopalni położonych nad Przemszą do miejscowości nad Środkową Wisłą aż do Puław. Liczne egzemplarze statków tego typu często można było spotkać na Wiśle do r. 1960. Później widywało się je tylko jako przewozy międzybrzegowe, a po roku 1990 zanikły całkowicie

Po zakończeniu działań wojennych w 1945 r. stan żeglugi śródlądowej przedstawiał
się katastrofalnie. Zrujnowane budowle wodne, zablokowany przez wraki statków i mostów
szlak żeglowny, zdewastowane stocznie, zatopiony lub ciężko uszkodzony tabor przewozowy
i techniczny wymagały rozpoczęcia odbudowy od podstaw śródlądowego transportu
wodnego.

Dyskutując często na temat pierwszych barek polskich wybudowanych prawie całkowicie ze stali doszedłem do przekonania, że były nimi t.zw. gabary.

STATKI INSPEKCYJNO-HOLOWNICZE
skonstruowane, zbudowane i zwodowane w r. 1930 w Państwowej Stoczni Modlińskiej

... ktoś mądry powiedział ,, statki były drewniane, ale marynarze za stali, a dziś statki ze stali a marynarze ....” W tym artykule chciałbym właśnie opowiedzieć o tych pięknych statkach śródlądowych z lat 1900 – 1950 . Rodzaje i typy statków stosowanych w żegludze śródlądowej uwarunkowane były istniejącymi na danej drodze wodnej warunkami żeglugowymi.

Do czasów wynalezienia maszyny parowej statki poruszane były za pomocą drągów i wioseł, a następnie żagli, których zastosowanie na sródladowych drogach wodnych było możliwe przy szczególnie sprzyjających warunkach. Na rzekach żeglownych i kanałach stosowano holowanie statków z brzegu wykorzystując siłę ludzi i zwierząt.

Pierwszą barką motorową zaprojektowaną w kraju a przeznaczoną do przewozu ładunków różnych w rejonie Żuław oraz na trasie Elbląg - Ostróda była BM "Warmijka". W 1958 r. wybudowano kilka obiektów tego typu.

Rok 1934 - "Porównując zły stan dróg i zły stan rzek przyznać trzeba, że zagadnienie drogowe jest sprawą naglącą i słusznie jest wysuwane na pierwsze miejsce, ale o Wiśle, o którą przez sto lat nie dbał wschodni zaborca, zapominać nie wolno, bo czas nagli i przecie przed przysposobieniem terenów pod przyszłą Wystawę Światową należałoby pomyśleć o uporządkowaniu Wisły bodaj w obrębie stolicy, a tym jakoś nikt się nie interesuje."