PCHACZ TYPU "TUR"
I. PROJEKT
Po zaprojektowaniu i wdrożeniu do seryjnej produkcji pchacza typu "Żubr"wrocławskie Biuro Projektów i Studiów Taboru Rzecznego opracowało w latach 1959-60 zgodnie z umową 1675 zestaw pchany "TUR", składający się z pchacza o mocy 2 x 120 KM i 2 barek pchanych o nośności po 370 t.
Autorami projektu byli: W. Zbylut, H. Gliszczyński i J. Kucha natomiast barki do zestawu oznaczone jako BPP 375 zaprojektowali B. Tomaszewski i W. Torbus. Zestaw przeznaczony był na rejon Odry i Kanału Gliwickiego.
Zasadnicze różnice pomiędzy pchaczem "Żubr" a "Tur" polegały na
a. wymiarach
b. mocy silników
c. urządzeń sczepiających i kotwicznych
d. układu pomieszczeń
Oznaczony symbolem budowy B 054 wszedł do produkcji w 1961 r, kiedy to Tczewska Stocznia Rzeczna w Tczewie wybudowała dwie prototypowe jednostki dla Żeglugi na Odrze. W sumie zbudowano około 100 sztuk tych pchaczy w tym typ "TUR-M" i "TUR P-150". Pierwszy otrzymał numer budowy B 179 a drugi B 223. Warto nadmienić że "Tur" był wraz z "Bizonem" jest najbardziej rozpowszechnionym polskim pchaczem na naszych wodach śródlądowych.
II. KADŁUB
Zbudowany jako jednopokładowy motorowy pchacz rzeczny ze stali okrętowej St 37s o poprzecznym systemie wiązań wytrzymałościowych, całkowicie spawany z uskokiem na rufie. Posiada 48 wręg w odstępach, co 450 mm do wręgi 38 i co 300 mm od wręgi 38. Kadłub podzielono za pomocą 3 poprzecznych grodzi wodoszczelnych na cztery przedziały. Zawierały one licząc od rufy:
I. skrajnik rufowy z urządzeniami sterowymi.
II. pomieszczenia załogowe i socjalne w skład, których wchodzą:
a. kabina kapitana
b. dwie kabiny dwuosobowe załogi
c. kabina mechanika
d. kuchnia
e. pomieszczenie z natryskiem
f. pomieszczenie W.C.
g. korytarz.
III. siłownia.
IV. skrajnik dziobowy z magazynkiem.
DANE TECHNICZNE
- długość całkowita: 20,86 m
- długość na linii wodnej 20,00 m
- szerokość na wręgach 5,80 m
- szerokość całkowita 6,00 m
- zanurzenie 0,96 m
- wysokość burt
- wysokość nierozbieralna 3,80 m
Od wręgi 5 do 40 umiejscowiona była stalowa nadbudowa mieszcząca pomieszczenia załogowe, siłownię oraz sterówkę. Wykonana z blachy stalowej o grubości 3 mm. Wejście do pomieszczeń załogowych znajdowały się z obu burt poprzez drzwi z pokładu. Po wejściu do przedsionka można było się dostać do kabiny kapitana dość jak na ówczesne warunki obszernej oraz do natrysku. Po środku w kierunku rufy prowadził korytarz położony niżej gdzie znajdowały się po prawej stronie patrząc w kierunku rufy kabina mechanika i kabina załogowa natomiast po lewej kabina załogi i kuchnia z piecem węglowym. Ogrzewanie zapewniał piec CO, który znajdował się przy magazynku bosmańskim przy zejściu z kuchni. Wejście do sanitariatu było niefortunnie usytuowane gdyż wejście do niego następowało osobno z pokładu. Wejście do siłowni również następowało z pokładu głównego. Sterówka usytuowana była w części dziobowej. Na jej dachu usytuowany był pokład pelengacyjny z zapasowym kołem sterowym. Wejście do niej odbywało się schodami z pokładu głównego. Światło dzienne dostarczały okna typu kolejowego i bulaje. Na niektórych pchaczach było ich po dwa do pomieszczeń mieszkalnych i po trzy do siłowni po prawej i trzy do pomieszczeń mieszkalnych i dwa do siłowni po prawej a w innych cztery do pomieszczeń mieszkalnych i trzy do siłowni po prawej burcie i 6 do pomieszczeń mieszkalnych oraz dwa do siłowni po lewej burcie. "Tury" posiadają po dwie pary sterów, czyli cztery płetwy przedśrubowe i cztery zaśrubowe. Sterowanie jest ręczno-hydrauliczne.
III. SIŁOWNIA
Do napędu głównego użyto dwa silniki wysokoprężne dwusuwowe typu B 120 W czterocylindrowe produkcji Puckich Zakładów Mechanicznych w Pucku o mocy łącznej 240 KM przy 425 obr./minutę. Zastosowano dwie przekładnie nawrotne o przełożeniu 1:1. Rozruch silnika następował za pomocą butli sprężonego powietrza o maksymalnym ciśnieniu do 30 atm. Butle rozruchowe, ładowało się spalinami, za pomocą specjalnych zaworów na czwartym cylindrze, licząc od koła zamachowego, każdego Pucka. Zużycie paliwa wynosiło około 40 l na godzinę jazdy przy pełnej mocy. Dwie stalowe śruby napędowe o średnicy 920 mm pracują one w dyszach Kort’a.
Prąd dostarczała prądnica marszowa o mocy 4 kW prądu stałego 24 V. Ponadto przy pomocy tablicy rozdzielczej istniała możliwość zasilania z lądu. Pchacze posiadały również baterie akumulatorów o pojemności 165 Ah.
W okresie późniejszym wielu armatorów rozpoczęło wymianę silników B 120W na następujące silniki:
a. dwa silniki 6 cylindrowe typu SW 680/195 Delfin o mocy łącznej 330 KM [242 kW] przy 2.000 obr./min. produkcji Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Mielcu i Puckich Zakładów Mechanicznych w Pucku. Przekładnie redukcyjno-nawrotne o przełożeniu 4:1.
b. dwa silniki 6 cylindrowe UE680/193/1 o mocy łącznej 330 KM [242 kW] przy 2.000 obr./min. produkcji Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Mielcu i Puckich Zakładów Mechanicznych w Pucku. Przekładnie redukcyjno-nawrotne o przełożeniu 4:1.
IV. WYPOSAŻENIE
a. pokładowe
- urządzenia kotwiczne
dwie rufowe windy kotwiczne ręczne.
dwie kotwice czterołapowe o masie 350 kG.
dwa łańcuchy kotwiczne o średnicy 22 mm i długości 30 m z dwoma stoperami typu szczękowego i dwoma zwalniakami
- urządzenia cumownicze
cztery podwójne krzyżakowe pachoły cumownicze po dwa na obu burtach na dziobie i rufie
cztery podwójne na rufie i dziobie
- urządzenia sterowe
ręczno-hydrauliczne
- urządzenia sczepiające
dwie wciągarki ręczne na dziobie + stopery linowe
oraz
bębny linowe
bosaki, sonda ręczna i komplety lin.
b. sygnałowo-radiowe
- komplet lamp nawigacyjnych
- reflektor do jazdy nocnej
- maszt sygnalizacyjny
- tablice mijania
- buczek dźwiękowy
c. ratunkowe
- koła ratunkowe
- inwidualne pasy ratunkowe
- łódź stalowa o długości 3,50 m dla czterech osób służąca również jako łódź robocza
- pływak ratunkowy aluminiowy typu „Roś”
d. pożarowe
- komplet gaśnic
- koc gaśniczy
- rękawice ognioodporne
- pompa ppoż. napędzana z napędu głównego
- węże pożarowe z prądownicą.
ValdemarasAdministrator 
