Na prawym brzegu Łaby, w tle magdeburskiej hali miejskiej, znalazł wreszcie swoje ostateczne miejsce statek muzeum "Württemberg" - zabytek kultury technicznej.

Parowy bocznokołowiec "Württemberg" w Magdeburgu
Na prawym brzegu Łaby, w tle magdeburskiej hali miejskiej, znalazł wreszcie swoje ostateczne miejsce statek muzeum "Württemberg" - zabytek kultury technicznej. W kwietniu 1974 roku "Württemberg", jako ostatni aktywny parowiec NRD, odbył swój pożegnalny rejs.

Zbudowany został w 1909 roku w Rosslau nad Łabą przez Maschinenfabriek und Schiffswerft GmbH
braci Sachsenberg, dla Neue Deutsch - Böhmische Elbschiffahrt AG (N.D.B.E.) w Dreznie. Aż do 1945 roku zatrudniony był na Łabie między Dreznem i Hamburgiem. Wiosną 1945 roku został ciężko uszkodzony przez samoloty pod Miśnią. Wyremontowany w Dreznie - Laubegast powrócił pod koniec 1946 roku do służby.

Parowiec "Württemberg" podczas ostatniego rejsu eksploatacyjnego w dniu 30 kwietnia 1974. W tle panorama Magdeburga.
Po wywłaszczeniu N.D.B.E. w lutym 1947, dostał się "Württemberg" wraz z pozostałymi jedenastoma bocznokołowcami tego armatora, do przedsiębiorstwa państwowego "VEB Elbschiffahrt Sachsen", a po jego rozwiązaniu należał od stycznia 1950 do końca 1956 do DSU (Deutsche Schiffahrts - und Umschlagbetriebszentrale Potsdam/Berlin, od 1952 Deutscher Schiffahrts - und Umschlagbetrieb Magdeburg).

Ze swoją dwucylindrową maszyną parową o mocy 625 KM, należał "Württemberg" do średniej wielkości holowników na Łabie. Do końca 1959 roku eksploatowany był między Magdeburgiem i Hamburgiem. Od 1960 aż do wycofania ze służby między Magdeburgiem i Usti nad Łabą. Z Schönebeck ciągnął do CSRS barki załadowane solą, a z powrotem do Magdeburga węgiel kamienny. W górę rzeki, w relacji Hamburg - Magdeburg, miał na holu sześć do siedmiu barek z 3600 tonami ładunku. Do Drezna/Usti nad Łabą, trzy do cztery barki i 2400 ton. W dół rzeki były tylko dwie, trzy barki. Podczas jednej okrężnej podróży na górnej Łabie zużywał 60 do 80 ton węgla. Załogę "Württemberg" stanowił kapitan, dwóch sterników, dwóch marynarzy, mechanik, czterech palaczy i kucharka.

W 1961 roku enerdowska żegluga śródlądowa na Łabie, wliczając jednostki w remontach, posiadała jeszcze 18 holowników bocznokołowych, trzy tylnokołowe i ok. 90 barek holowanych.

Los sprawił, że holownik "Württemberg" poprzez całą służbę pod banderą NRD zachował swoja "zachodnią" nazwę, podczas gdy wszystkie inne jednostki musiały "podejrzane" nazwy zmienić na bliskie ludowi. To samo tyczy się armatora, "VEB Deutsche Binnenreederei" Berlin, właściciela "Württemberg" w latach 1957 - 1974, który po 1975 roku nazywał się już tylko "VEB Binnenreederei". Dopiero po zjednoczeniu Niemiec w 1990 roku mogły znowóż powrócić nazwy dawnych przedsiębiorstw armatorskich.

Po przekazaniu oldteimera miastu Magdeburg 30 kwietnia 1974 roku, wykorzystano wysoki stan Łaby, kiedy to powódz zatopiła nadbrzeżne ląki i przeprowadzono parowiec w pobliże Hali Miejskiej. W pazdzierniku 1975 dwa ciągniki gąsiennicowe magdeburskiego garnizonu armii radzieckiej przeciągnęły "Württemberg" w miejsce gdzie nie sięgała wysoka woda. Jeszcze tylko drobna kosmetyka: 320 tonowego kolosa uniesiono windami na dwa metry w górę i przestawiono o 12 metrów w głąb lądu na wcześniej przygotowane żwirowe łoże. Tam też znalazł swoje ostateczne miejsce, oddalone o 100 metrów od Łaby.

I wreszcie 21 kwietnia 1976 roku, z okazji IX Zjazdu Partii dla uświetnienia trzydziestej rocznicy SED, statek "Württemberg" został przekazany społeczeństwu. Dzięki zaangażowaniu 46 zakładów pracy i instytucji, nie licząc entuzjastów i honorowych pomocników, którzy w niedziele i święta ofiarowali swój wolny czas przy restauracji parowca, wygląda on dziś tak, jak za swoich najlepszych czasów.

Ostatnie kotwicowisko "Württemberg" w parku Rotehorn w Magdeburgu.
Dane techniczne statku - muzeum "Württemberg"

Długość z bukszprytem...............................................65,90 m
Długość kadłuba.........................................................63,80 m
Szerokość pokładu.......................................................7,23 m
Szerokość całkowita....................................................15,17 m
Wysokość burty...........................................................2,42 m
Zanurzenie pusto.........................................................0,91 m
Zanurzenie załadowany.................................................1.28 m
Nośność.......................................................................140 t
Średnica kół łopatkowych..............................................3,52 m
Kotły.................................................2 kotły dwupłomienicowe
Ruszta.........................................................................3,4 m²
Powierzchnia grzewcza..................................................130 m²
Zużycie węgla.................................................................1 t/h
Wysokość komina ponad ruszt..........................................9,5 m
Kotwice................................ dziób, 1 x 550 kg (na bukszprycie)
2 x 300 kg
rufa, 1 x 250 kg
Ster..............................................................4,20 m x 1,20 m

Statek, który ustawiony jest w miejskim parku Rotehorn na Heinrich - Heine - Platz, dostępny jest dla wszystkich. W części dziobowej znajduje się małe muzeum dotyczące samego "Württemberg", jak również historii żeglugi na Łabie. W części rufowej znalazła pomieszczenie restauracja i ogródek piwny.

W roku 2006 miasto Magdeburg sprzedało statek dla stowarzyszenia Navigare - Elbschiffahrt GbR, które chce go wykorzystywać do szkoleń i konferencji. Magdeburskim miłośnikom Łaby zagwarantowane jest prawo użytkowania przedniej części statku.