Kolejny statek z książki M. Michalskiego-Statki parowe na polskich wodach śródlądowych-tom I bocznokołowce to opisany na stronie 173-176 statek "LAUENBURG IV";, czyli według M. Michalskiego późniejszy "ŻEROMSKI". I tu jak w całości swej książki autor wykazuje się, brakiem informacji i gdybaniem. Otóż według autora statek ten miał się narodzić w 1888 roku w stoczni szczecińskiej Aron & Gollnow pod numerem budowy 260. Dalej opisuje jego historię w latach 1888 do 1963 r., która w większości jest nieprawdziwa. Dlaczego ?.
1. statek ten nie został zbudowany w Szczecinie jak pisze autor lecz w Elblągu w stoczni F. Schichau w 1881 roku a więc 7 lat wcześniej.
2. Nigdy nie nazywał się LAUENBURG IV i nie pływał w Lauenburgu a ni też nie trafił na Wisłę w 1914 roku do niejakiego Zaksa z Pińska a portem macierzystym miał być Toruń czy Thorn jak wówczas nazywało się to miasto. Jest o tyle nielogiczne że Zaks był poddanym Rosji i rejestrując statek w Niemczech musiałby go eksploatować pod niemiecką banderą co jest bardzo wątpliwe tuż przed wybuchem wojny w sierpniu 1914 r.
3. Autor dopisał historię innego statku do statku "Żeromski" w efekcie czego z dwóch statków zrobił jeden a prawda ma się tak że są to jednak dwie różne jednostki.

Poniżej prawdziwa historia statku "ŻEROMSKI".

"ŻEROMSKI"

POPRZEDNIE NAZWY: ex. "DIRSCHAU"; ex "REDUTA ORDONA"; ex "ORDON"; ex "STANISŁAW"; ex. "ZAPOROŻEC".
TYP STATKU: STATEK PASAŻERSKO-TOWAROWY
ROK BUDOWY: 1881
STOCZNIA: F. Schichau, Elbing [Niemcy]
NR. BUD.: 197

DANE TECHNICZNE:
1900
długość całkowita: 39,82 m; szerokość: 4,41 m; szerokość z tamborami :9,12m; zanurzenie min./zanurzenie max. - 0,46 / 0,61 m
1923
długość całkowita: 39,90 m ; szerokość: 4,30 m; szerokość całkowita z tamborami: 8,30 m; zanurzenie max.: 0,65 m.
nośność:
1935
długość całkowita: 47,10 m ; szerokość: 4,30 m; szerokość całkowita z tamborami: 7,50 m; zanurzenie minimalne: 0,52 m ; zanurzenie max.: 0,80 m.
nośność:
1953
długość całkowita: 49,00 m; długość na linii wodnej: 47,20 m; szerokość: 4,35 m; szerokość z tamborami: 8,00 m; zanurzenie min.: 0,65 m; zanurzenie max.: 0,90 m.
nośnośc:36 t
SILNIKI GŁÓWNE:
1 maszyna parowa podwójnego rozprężania dwu-cylindrowa o mocy 120 KM; prod.: F. Schichau, Elbing 1881 rok.
1 maszyna parowa pochyła o mocy 140 KM.
KOTŁY PAROWE:
brak danych.
INNE DANE:
materiał budowy: dno: stal; burt: stal; pokład: drewno
kadłub nitowany o poprzecznym systemie wiązań.
napęd: dwa boczne koła łopatkowe Morgana; załoga: 8 osób; pasażerowie: 105 osób, ładowność: 47 t.
PORT MACIERZYSTY:
Wrocław
ARMATOR:
P.P. Żegluga na Odrze, Wrocław.
NUMERY REJESTRACYJNE:
256 [ Rejestr MPS]; 131 [Rejestr MPS]; 725 [Sąd Powiatowy, Toruń]; [ P.Z.W. Warszawa]; 3553 [P.Z.W. Warszawa]; 183 [R.D.W. Warszawa]

RYS HISTORYCZNY

Zbudowany w elbląskiej stoczni F. Schichaua dla Dneprowskogo Parochodstwa Obszczestwa w Kijowie. Pływał na Dnieprze pod nazwą "ZAPOROŻEC". W 1885 roku w składzie Obszczestwa Parochodstwa po Dniepru w Kijowie a od 1892 roku na linii Kijów - Czernichów w Obszczestwie Parochodstwa po Dnieprze i jewo Pritokam. Statek zabierał 20 osób w I kl, 35 osób w II kl. i czterysta osób w III kl. W 1912 roku jednostkę nabył Szawes z Kijowa. W sierpniu 1915 roku "Zaporożec" został zakupiony przez Warszawski Oddział Rosyjskiego Ministerstwa Komunikacji i skierowany poprzez Bug do Warszawy. Na skutek ofensywy wojsk niemieckich jednostka została zatopiona lub porzucona przez własną załogę w miejscowości Brok nad Bugiem. Zajęty przez Niemców został skierowany na remont do Gdańska [wówczas Danzig]. W 1916 roku trafił do des Feldeienbahnwesenes Schiffahrtsgruppe ale bliższych danych brak. W 1920 roku kupiony przez Stanisława Leszczyńskiego z Gdańska i nazwany "STANISŁAW". W 1921 roku pod nazwą "ORDON" trafia do Polskiej Żeglugi Państwowej w Warszawie. Otrzymuje maszynę parową o mocy 180 KM . W grudniu 1922 zostaje przejęty od Polskiej Żeglugi Państwowej w Warszawie przez Towarzystwo Zjednoczonej Żeglugi Polskiej w Warszawie. Od lutego 1924 roku w Zjednoczonym Warszawskim Towarzystwie Transportu i Żeglugi Polskiej S.A., Warszawa już pod nazwą "REDUTA ORDONA". W tym okresie został podłużony i przebudowany. Pływał jako statek towarowo-pasażerski do Torunia lub Grudziądza. W 1929 roku przejęty przez Bank Gospodarstwa Krajowego w Warszawie, następnie w Polskiej Żegludze Rzecznej "Vistula" Sp. z o.o. w Warszawie. Około 1937 roku odkupiony przez jednego z udziałowców "Vistul" Juliusza Dunin Holeckiego z Warszawy. W październiku 1939 roku przejęty przez likwidatora komisarycznego III Rzeszy Hansa Kiessewatera a na początku 1940 r. przekazany firmie Żegluga Juliusz Dunin-Holecki G.m.b.H., Warszawa/Julius Dunin Holecki Weichsel Reederei G.m.b.H., Warschau gdzie pływał pod nazwą "DIRSCHAU". Zatopiony podczas Powstania Warszawskiego w sierpniu 1944 roku. Wydobyty w 1946 roku i odholowany na remont do Stoczni w Płocku. W międzyczasie statek przeszedł pod przymusowy zarząd państwowy. W czerwcu 1948 roku wszedł do ruchu pod nazwą "ŻEROMSKI" w Państwowej Żegludze na Wiśle w Warszawie. Rok później w Państwowej Żegludze Śródlądowej we Wrocławiu, Oddział w Warszawie, w 1952 roku przebudowany między innymi wymieniono okna na bulaje wtedy też pływa w barwach Żegluga na Wiśle Przedsiębiorstwo Państwowe Ekspozytura Rejonowa w Warszawie. W 1954 roku przekazany do P.P. Żeglugi na Odrze we Wrocławiu gdzie pływał do 1959 roku. Złomowany w 1963 roku.



OPRACOWAŁ: Waldemar Danielewicz Gdańsk 15 grudnia 2007. Poprawiono 22 listopada 2009 r.