ValdemarasAdministrator Dodano
14 lat temuNa stronie 110 książki M. Michalskiego-statki parowe na polskich wodach śródlądowych bocznokołowce tom I-jest opisywany holownik parowy bocznokołowy "Grudziądz". Tekst ten otrzymał autor ode mnie i skopiował do swej pracy jednak uczciwie podając skąd zaczerpnął informacje. W międzyczasie udało się mi posunąć naprzód nie informując o tym M. Michalskiego przyznam się że celowo a historia tego statku wygląda tak.
"GRUDZIĄDZ"
POPRZEDNIE NAZWY: ex. "GEHEIMRAT SCHMIDT"; ex "GRUDZIĄDZ"; ex "GEHEIMRAT SCHMIDT"
TYP STATKU: HOLOWNIK PAROWY BOCZNOKOŁOWY
ROK BUDOWY: 1876
STOCZNIA: F. Schichau Werft, Elbing [Niemcy] NR. BUD.: 100
DANE TECHNICZNE:
długość całkowita: 25,70 m; szerokość: 3,89 m; szerokość całkowita: 6,70 m; zanurzenie: 1,00 m.
SILNIKI GŁÓWNE:
1 maszyna parowa podwójnego rozprężąnia dwucylindrowa prod.: J.W. Klawitter, Danzig 1876 r.; moc:80 KM
KOTŁY PAROWE:
1 kocioł parowy płomieniówkowy prod. F. Schichau, Elbing 1875 r. ciśnienie 8 atm.; pow. ogrzewania:32 m2
Od 1911 r. kocioł parowy płomieniówkowy prod. Johannsen & Co., Danzig; 1911 r.; ciśnienie: 8 atm. pow. grzewcza:37,40 m.
INNE DANE:
materiał budowy: dno: stal; burt: stal; pokład: drewno
kadłub nitowany o poprzecznym systemie wiązań.
napęd: 2 boczne koła łopatkowe ; prędkość: 14 km/h.; załoga: 6 osób
PORT MACIERZYSTY:
Chełmno
ARMATOR:
Państwowy Zarząd Wodny w Chełmnie.
NUMERY REJESTRACYJNE:
157 BSR Danzig.
RYS HISTORYCZNY
Zbudowany na zamówienie rządu niemieckiego dla Wasserbau Regierung, Marienwerder [dz. Kwidzyń] jako holownik inspekcyjno-objazdowy, otrzymał nazwę "GEHEIMRAT SCHMIDT". W 1888 roku został podporządkowany Kőniglische Preussische Staat Weichsel Strombauverwaltung, Danzig [dz.Gdańsk] podległy był pod Maschinenbauamt Danzig-Krakau. Stacjonował w zależności od potrzeb administracji wodnej. W latach 1902-1904 działał w oparciu o Kurzebrack [dz. Korzeniewo] a jego kapitanem był O. Hoses. Od 1911 roku stacjonował w Graudenz [dz. Grudziądz]. Znany jest skład załogi z 1915 roku: kapitan Robbel Ferdinand, sternik-Dische Ferdinand, maszynista-Heicke Adolf; palacz-Kurz Otto i marynarz-Rajkowski Karl. W 1919 roku "Geheimrat Schmidt" został przejęty przez Międzysojuszniczą Komisję Rozjemczą i przyznany Polsce. Przekazanie nastąpiło w lutym 1920 r., statek został przejęty przez Wydział V Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Toruniu a następnie przekazany Dyrekcji Dróg Wodnych w Toruniu. Nazwa została zmieniona na "GRUDZIĄDZ". Holownik przekazano do Zarządu Rzeki Wisły w Grudziądzu a po jego likwidacji w 1922 roku do Zarządu Rzeki Wisły w Chełmnie. Po kolejnej reorganizacji pływał w Zarządzie Dróg Wodnych a od 1933 w Państwowym Zarządzie Wodnym w Chełmnie. W lipcu 1924 roku "Grudziądz" doznał awarii maszyny parowej, 5 lipca został przyholowany do Torunia gdzie firma Born & Schutze do dnia 14 lipca dokonała naprawy. Do ruchu statek powrócił 5 sierpnia 1924 roku. We wrześniu 1939 roku "Grudziądz" dostał się w ręce hitlerowców, którzy w 1940 roku zmienili nazwę na "Geheimrat Schmidt" i podporządkowali go Reichswasserstrasse Direktion Danzig a ten przydzielił go do Wasserstrasseamt Kulm [Chełmno].W roku 1945 hitlerowcy zatopili statek w Chełmnie. Wydobyty w 1946 roku został poddany odbudowie w Stoczni PZW w Chełmnie powracając do nazwy "Grudziądz". W 1950 roku holownik był gotowy w 80%. Zwodowano go w 1951 roku przydzielając do PZW Chełmno. Jednak w 1953 roku zostaje wycofany po uznaniu przez komisję że jest zużyty w 75 %. Brak daty złomowania.
OPRACOWAŁ: Waldemar Danielewicz Gdańsk 4 marca 2007r.
przedruk za podaniem źródła.