Kolejny statek z książki M. Michalskiego-"Statki parowe na polskich wodach śródlądowych-tom I bocznokołowce" to opisany na stronie 94 statek "Enhelwa", czyli późniejszy "Pośpieszny". I tu jak w całości swej książki autor wykazuje się brakiem informacji i przypuszczeniami, które chyba sobie dopisuje. Otóż pierwszy błąd to nazwa statku nie "Enhelwa" to "ENHELLWA". Powołując się na wymienione przez niego źródła powinien o tym wiedzieć. Ale cóż pomyłki się zdarzają. Druga sprawa to błędnie napisana nazwa stoczni nie Jansen & Schmilinski, lecz Jansen & Schmilinsky niby drobnostka, ale jednak ważna. Autor podaje rok budowy 1864 i to się akurat zgadza, lecz nie zgadzają się początkowe wymiary gdyż statek ten podłużono w 1926 roku, o czym autor nie wspomina. Poza tym pierwsza polska nazwa statku brzmiała "ALBERT". Nie prawdą jest, że kocioł wymieniono w 1926 roku, lecz dopiero cztery lata później. Nie zgadzają się też nazwiska armatorów nie Jankiel Boning lecz Jankiel Boniuk. Nie prawdą jest też że Tczew był portem macierzystym tego statku przez 9 lat. Statek nigdy nie był zarejestrowany w Tczewie. Moim celem nie jest krytykowanie osoby autora lecz pokazanie że praca ta zawiera tak niezliczoną ilość błędów, wypaczeń czy też niedomówień a wręcz przekręceń że nie ukazuje prawdziwej historii tych opisywanych statków.
Poniżej zamieszczam udokumentowane losy tego statku.

"BROMBERG"

POPRZEDNIE NAZWY: ex. "POŚPIESZNY"; ex " ENHELLWA"; ex "ALBERT"; ex "HAMBURG"; ex "LAUENBURG".
TYP STATKU: STATEK PAROWY BOCZNOKOŁOWY TOWAROWO-PASAŻERSKI
ROK BUDOWY: 1864
STOCZNIA: Jansen & Schmilinsky, Hamburg Steinwärder [Niemcy] NR. BUD.: 37

DANE TECHNICZNE:
1923
długość na linii wodnej: 31,90 m; szerokość: 4,13 m; szerokość całkowita: 7,60 m; zanurzenie: 1,00 m; nośność: 40 t.
1927
długość całkowita: 48,20 m; długość na linii wodnej: 47,50 m; szerokość na wręgach: 4,05 m; szerokość całkowita: 7,68 m; wysokość burt: 2,02 m; wysokość nierozbieralna: 5,75 m; zanurzenie min.: 0,63 m; zanurzenie max.: 0,80 m; nośność: 29 t.
SILNIKI GŁÓWNE:
1896: 1 maszyna parowa podwójnego rozprężania dwu cylindrowa; produkcji: „Oderwerke” Maschinenfabrik und Schiffsbauwerft A.G,; Grabow/Oder 1896; moc: 120 KM.
KOTŁY PAROWE:
1930: 1 kocioł parowy płomieniówkowy prod.: Danziger Werft, Danzig; rok produkcji: 1930; ciśnienie: 9,5 atm.
INNE DANE:
materiał budowy: dno: stal; burt: stal; pokład: drewno
kadłub nitowany o poprzecznym systemie wiązań.
napęd: 2 boczne koła łopatkowe ; prędkość: 12 km/h.; załoga:8 osób; pasażerowie: 400 osób [ I kl.-65 osób; II kl.-80 osób; na pokładzie 83 osoby dodatkowo: 183 osoby]
PORT MACIERZYSTY:
Danzig
ARMATOR:
Johannes Ick, Danzig.
NUMERY REJESTRACYJNE:
12814 [BSR Hamburg]; 1925 [BSR Breslau]; 795 [Sąd Grodzki, Toruń] 11 [ PZW. Toruń] 910 [PZW Toruń], 962 [BSR, Dazing]

RYS HISTORYCZNY
Zbudowany jako statek pasażersko-towarowy dla Gebruder Burmeister z Lauenburga nazywał się "LAUENBURG". Posiadał maszynę parową o mocy 100 KM. W 1876 roku zmienił nazwę na "HAMBURG. W 1881 roku trafił do firmy Stettin & Lüdicke z Havelberga, tam nazwany "ALBERT". W 1896 roku otrzymał nową maszynę parową o mocy 120 KM. Od kwietnia 1922 roku u Franza Lehmann z Wandsbeck, aby w czerwcu trafić do Paula Graupnera i Franza Wurzel z Breslau [dz. Wrocław]. Kupiony za 130.000 RM przez Jankiela Boniuka z Warszawy. Sprowadzony do Polski w marcu 1923 roku przeszedł do Pińska, gdzie pływał na Polesiu. W 1926 roku podłużony i przebudowany zmienił nazwę na "ENHELLWA". W 1929 roku sprowadzony do Warszawy, rok późnie" otrzymał nowy kocioł parowy. Nazwany "POŚPIESZNY" stanowił własność wspomnianego już Jankiela Boniuka i Abrama Choroszczańskiego z Warszawy. Port macierzysty to Toruń. Od 1934 roku w czarterze Polskiej Żeglugi Rzecznej "Vistula" Sp. z o.o. w Warszawie jako statek towarowo-pasażerski. W 1940 jako mienie pożydowskie został odkupiony za kwotę 21.500 zł przez der Kommisärische Verwälter der Haupttreuhanstelle Ost für Binnenschiffahrt des Weichselstromgebietes a 23 kwietnia 1941 zakupiony przez firmę Johannes Ick, Danzig za 15.000 RM. W dniu 13 sierpnia 1941 r. zmienił nazwę na "BROMBERG";. Istniał jeszcze w 1944 roku dalsze losy nieznane.



OPRACOWAŁ: Waldemar Danielewicz Gdańsk 9 września 2007.
przedruk za podaniem źródła.