I. GENEZA
W 1968 roku Biuro Projektów i Studiów Taboru Rzecznego we Wrocławiu opracowało projekt statku pasażerskiego przeznaczonego do obsługi sztucznych zbiorników wodnych, małych jezior i rzek szczególnie płytkich. Miał on również spełniać funkcję statku komunikacyjnego. Ponieważ spodziewano się, że ten typ statku będzie dość atrakcyjny dla armatorów poświecono mu wiele uwagi. Jednak nie wzbudził on takiego zainteresowania jak się spodziewano a w zasadzie przeszedł bez echa i rozgłosu. Poważnym mankamentem typu SP 75 było to, że siłownię umieszczono w części dziobowej i wał przechodził poprzez pomieszczenia pasażerskie powodując zwiększony hałas i wibrację kadłuba. Budowę prototypu zlecono Krakowskiej Stoczni Rzecznej w Krakowie. Zbudowano go w 1970 roku i przetransportowano do Soliny gdzie zwodowano go. Z powodu braku zainteresowania zbudowano tylko cztery jednostki tego typu:
Nr bud. Nazwa Rok bud. Stocznia Armator
B210/01
BIESZCZADY 1970 Krakowska Stocznia Rzeczna, Kraków Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Turystyczne Bieszczady w Lesku
B210/02
ALICJA 1970 Krakowska Stocznia Rzeczna, Kraków Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Turystyczne, Koszalin
B210/03
ŻUBR 1971 Krakowska Stocznia Rzeczna, Kraków Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Turystyczne Bieszczady w Lesku
B210/04
PERKOZ 1971 Krakowska Stocznia Rzeczna, Kraków P.P. Żegluga Mazurska, Giżycko
II. KADŁUB
Kadłub zbudowano ze stali metodą spawania w systemie wiązań poprzecznym. Odstęp wręgów wynosi 400 mm na dziobie i rufie i 480 mm na śródokręciu. Statek posiada 3 grodzie wodoszczelne, które dzielą go na 4 przedziały licząc od rufy:
1. skrajnik rufowy
2. pomieszczenia pasażerskie i sanitarne
3. siłownia
4. skrajnik dziobowy
Statek jest jednopoziomowy, wejście do pomieszczeń znajduję się z przodu statku poprzez drzwi przesuwane schodkami na poziom pokładu głównego gdzie znajduje się salon pasażerski na 40 osób. Miejsca siedzące zapewniają kanapy. Widok i światło dzienne zapewniają okna półopuszczane typu kolejowego na zaobleniach nadbudówki. Okna stałe umieszczone są w gumie i wykonane z plexi. W pokładzie nadbudówki znajdują się okna nawiewowe identyczne jak w autobusach. Z każdej z burt znajdują się po cztery okna. Za pomieszczeniem pasażerskim znajdują się po obu burtach sanitariaty. Salon pasażerski oddzielony jest od bloku sanitarnego drzwiami wahadłowymi. Za sanitariatami na rufie znajduje się pomieszczenie pasażerskie dla 30 osób osłonięte daszkiem bez ścian bocznych. Miejsca siedzące zapewniają ławki. W dachu przewidziany duży otwór chroniony przesuwanym daszkiem wykonanym z tworzyw sztucznych i aluminium. Z przodu salonu pasażerskiego w części dziobowej znajduje się bufet serwujący napoje zimne i produkty paczkowane. Z kiosku znajduje się przejście do sterówki zlokalizowanej nad siłownią.
Podstawowe dane techniczne:
Długość całkowita - 21,20 m
Długość między pionami - 20,60 m
Szerokość całkowita - 4,20 m
Wysokość boczna - 4,08 m
Wysokość nierozbieralna - 3,00 m
Zanurzenie - 0, 65 m
Prędkość - 16,5 km/h
Ilość pasażerów - 70 osób
W części dziobowej znajduje się siłownia, wejście do niej znajduje się przez klapę w pokładzie przed sterówką. Statek posiada rufę tunelową celem odpowiedniej pracy śruby. Dno małe podoblone, dziobnica wychylona. SP 75 posiada dwa stery typu wypornościowego częściowo zrównoważonych.
III. SIŁOWNIA
znajduje się jak już wspomniano w części dziobowej. Do napędu użyto silnik wysokoprężny typu Sirius UE400/43/2 produkcji firmy Leylands Motor Ltd. Osiągał on moc 105 KM przy 2.200 obr./min.. Rozruch silnika elektryczny, sterowanie ze sterówki. Przełożenie obrotów z linii wałów na śrubę za pomocą przekładni redukcyjno-nawrotnej w stosunku 1:2. Jako pędnik zastosowano śrubę napędową mosiężną trzyskrzydłową o średnicy 600 mm. Oprócz silnika przewidziano jeszcze pompę zęzową i ogólnego użytku napędzane przez silnik główny. Źródłem energii jest prądnica napędzana przez silnik główny 24 V, 840 V. Do rozruchu silnika służy bateria akumulatorów o pojemności 170 Ah. Siłownia chroniona jest przed pożarem instalacją Co2. Podczas eksploatacji statków SP 75 dokonano wymiany silników na różne typy.
IV. WYPOSAŻENIE
1. kotwiczne - jedna kotwica z łapami odchylnymi, podwieszona w kluzie. Winda ręczna do podnoszenia kotwicy o uciągu 475 kG i łańcuch kotwiczny o średnicy 13 mm.
2. sygnałowe - jeden składany maszt sygnałowy, komplet lamp nawigacyjnych, syrena okrętowa i rozgłośnia statkowa.
3. ratunkowy - kamizelki ratunkowe, koła ratunkowe i ponton gumowy 2 osobowy.
ALICJA
"Alicja" . zbiór Janusz Dziaczko
TYP: Statek pasażerski typu SP-75
ROK I MIEJSCE BUDOWY: 1970; Krakowska Stocznia Rzeczna w Krakowie.
NR. BUDOWY: B210/02
WYMIARY
długość - 21,16 m; szerokość - 4,23 m, zanurzenie - 0,65 m
SILIKI GŁÓWNE
1 silnik wysokoprężny typu: UE400/43/2; 6 cylindrowy; prod.:Leylands Motors Ltd.; moc: 105 KM
PĘDNIK: 1 śruba; PRĘDKOŚĆ: 15 km/godz. ILOŚĆ PASAŻERÓW; 70; ZAŁOGA: 3 osoby
PRZEBIEG SŁUŻBY
1971: ALICJA - Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Turystyczne w Koszalinie.
- statek eksploatowany na jez. Jamno z bazą w Mielnie.
1976: - w sierpniu podczas manewrów cumowania statku, źle założona lina stalowa ześliznęła się z dalby na skutek naprężenia i uderzyła w twarz turystkę NRD, która doznała poważnych obrażeń głowy i ran twarzy.
1980: - nowy silnik typu S530; 6 cylindrowy; prod.: Fabryka Samochodów Ciężarowych w Starachowicach; moc: 110 KM.
1986: ALICJA - Gminny Ośrodek Sportu i Rekreacji, Kołobrzeg. port mac. Dźwirzyno.
- nowy silnik typu: 6TC107/A3 Andoria; prod. Wytwórnia Silników Wysokoprężnych, Andrychów; moc: 150 KM.
1992: POSEJDON - Henryk Skoczek, Kazimierz Dolny.
2004: POSEJDON - Bank PH PBK SA I/Odz. w Giżycku. Użytkownik Piotr Konstantynowicz, Giżycko. Nowy silnik SW 400/R3/4 „Rekin” 6 cylindrowy prod. Wytwórnia Silników Wysokoprężnych, Andrychów; moc: 95 KM
BIESZCZADY
"Bieszczady" na Solinie. Zbiór W.Danielewicz
TYP: Statek pasażerski typu SP-75
ROK I MIEJSCE BUDOWY: 1969; Krakowska Stocznia Rzeczna w Krakowie.
NR. BUDOWY: B210/01
WYMIARY
długość - 21,12 m; szerokość - 4,26 m, zanurzenie - 0,65 m
SILIKI GŁÓWNE
1 silnik wysokoprężny typu: UE400/43/2; 6 cylindrowy; prod.:Leylands Motors Ltd.; moc: 105 KM
PĘDNIK: 1 śruba; PRĘDKOŚĆ: 15 km/godz. ILOŚĆ PASAŻERÓW; 70; ZAŁOGA: 3 osoby
PRZEBIEG SŁUŻBY
1970: BIESZCZADY - Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Turystyczne Bieszczadyw Lesku.
- statek eksploatowany na zbiorniku wodnym w Solinie.
198.: - nowy silnik typu SW 400/M1; 6 cylindrowy; prod.: Puckie Zakłady Mechaniczne w Pucku.; moc: 95 KM
1994: BIESZCZADY - Biała Flota Jerzy Czerwski, Solina.
2006: - w eksploatacji.
PERKOZ
"Perkoz" w Augustowie. Fot: Janusz Miszewski
TYP: Statek pasażerski typu SP-75
ROK I MIEJSCE BUDOWY: 1971; Krakowska Stocznia Rzeczna w Krakowie.
NR. BUDOWY: B210/04
WYMIARY
długość - 21,40 m; szerokość - 4,12 m, zanurzenie - 0,70 m
SILIKI GŁÓWNE
1 silnik wysokoprężny typu: UE400/43/2; 6 cylindrowy; prod.: Leylands Motors Ltd.; moc: 105 KM
PĘDNIK: 1 śruba; PRĘDKOŚĆ: 15 km/godz. ILOŚĆ PASAŻERÓW; 70; ZAŁOGA: 3 osoby
PRZEBIEG SŁUŻBY
1971: PERKOZ - Przedsiębiorstwo Państwowe Żegluga Mazurska, Giżycko. Ekspozytura w Augustowie.
1986: - nowy silnik typu SW 400/M1; 6 cylindrowy; prod.: Puckie Zakłady Mechaniczne w Pucku.; moc: 95 KM
1991: PERKOZ - Żegluga Augustowska Sp. z o.o., Augustów.
2006: - w eksploatacji.
ŻUBR
"Żubr" na Solinie - Fot: M Wideryński. Zbiór: W. Danielewicz
TYP: Statek pasażerski typu SP-75
ROK I MIEJSCE BUDOWY: 1971; Krakowska Stocznia Rzeczna w Krakowie.
NR. BUDOWY: SP75/03
WYMIARY
długość - 21,24 m; szerokość - 4,26 m, zanurzenie - 0,73 m
SILIKI GŁÓWNE
1 silnik wysokoprężny typu: UE400/43/2; 6 cylindrowy; prod.: Leylands Motors Ltd.; moc: 105 KM
PĘDNIK: 1 śruba; PRĘDKOŚĆ: 15 km/godz. ILOŚĆ PASAŻERÓW; 70; ZAŁOGA: 3 osoby
PRZEBIEG SŁUŻBY
1972: ŻUBR - Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Turystyczne Bieszczady w Lesku.
- statek eksploatowany na zbiorniku wodnym w Solinie.
1984: - nowy silnik typu SW 400/M1; 6 cylindrowy; prod.: Puckie Zakłady Mechaniczne w Pucku.; moc: 95 KM
1994: ŻUBR - Biała Flota Jerzy Czerwski, Solina.
2006: - w eksploatacji.
© opracował: Waldemar Danielewicz, Gdańsk grudzień 2006.
ValdemarasAdministrator 
TeosAdministrator